Xuất khẩu tôm cuối năm chưa có dấu hiệu phục hồi

Hiện tại giá tôm thế giới đang ở mức thấp nhất, đây là điều khác biệt so với mọi năm. Nguồn cung từ các nước tăng, tôm tồn kho tại Mỹ cao, nên tôm Việt Nam không thể xuất mạnh sang thị trường này mặc dù đơn hàng còn nhiều. Theo biểu đồ giá tôm tại Mỹ của trang tin Urner Barry (UB) trong tuần thứ 3 của tháng 11/2018, chỉ số giá tôm nuôi tại thị trường này đạt mức thấp nhất trong 3 năm qua.

Tôm chân trắng vẫn chiếm vị trí chủ đạo trong cơ cấu các sản phẩm tôm XK của Việt Nam, chiếm 68,6%, tôm sú chiếm 23% và tôm biển 8,4%.

Tháng 11 năm nay, XK tôm Việt Nam sang các thị trường lớn đều giảm mạnh như EU (-36,6%), Trung Quốc (-25,7%), Hàn Quốc (-20,7%), Mỹ (-2,8%). Tuy nhiên, XK sang Nhật Bản tăng 11%.

EU

EU là thị trường NK tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm 23,8% tổng XK tôm của Việt Nam đi các thị trường. Hai quý đầu năm nay, XK tôm Việt Nam sang EU tăng trưởng mạnh trong bối cảnh XK tôm sang các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản sụt giảm. Tuy nhiên, bước sang quý III năm nay, XK tôm sang thị trường này bắt đầu sụt giảm. Tháng 11 năm nay, XK tôm sang EU giảm mạnh 36,3% với giá trị XK sang 3 thị trường lớn nhất trong khối đều giảm ở mức 2 con số.

Do vậy, XK tôm Việt Nam sang thị trường EU tính tới tháng 11 năm nay giảm nhẹ 0,1% đạt 779,7 triệu USD. Anh, Hà Lan và Đức là 3 thị trường NK lớn nhất tôm của Việt Nam trong khối EU. Tính tới tháng 11 năm nay, XK tôm sang Anh và Đức tăng lần lượt 15,3% và 10,8% trong khi XK sang Hà Lan giảm 8,9%.

Hiện tại, tôm Việt Nam vẫn duy trì được những lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ lớn khác trên thị trường EU như Ấn Độ và Thái Lan.

Hai đối thủ này của Việt Nam giảm dần XK sang EU do vướng phải những vấn đề về đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng. Hơn nữa, hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) sẽ chính thức có hiệu lực trong năm 2019 sẽ tạo cơ hội cho tôm Việt Nam xuất sang EU trong năm 2019. Thị trường châu Âu là thị trường lớn nhất đối với sản phẩm tôm của Việt Nam, đồng thời là nơi áp dụng mức thuế cao nhất. Nếu hiệp định thương mại với EU được ký kết, tôm Việt Nam sẽ được hưởng ưu đãi về thuế trong khi Thái Lan vẫn ở mức 20%.

Mỹ

Mỹ là thị trường NK tôm lớn thứ 2 của Việt Nam, chiếm 18,1% tổng giá trị XK tôm của Việt Nam đi các thị trường. Sau khi XK tôm Việt Nam sang Mỹ giảm liên tục từ tháng 4 đến tháng 7 năm nay, XK sang thị trường này đã phục hồi tăng trưởng dương trong 3 tháng 8, 9 và 10 năm nay. Tuy nhiên, XK tôm sang Mỹ trong tháng 11 lại giảm nhẹ 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái.

XK tôm Việt Nam sang Mỹ tính tới tháng 11 năm nay đạt 593,7 triệu USD, giảm 2,7% so với cùng kỳ năm 2017.

Kết quả cuối cùng thuế chống bán phá giá tôm Việt Nam trong giai đoạn xem xét hành chính lần thứ 12 – POR12 (từ 1/2/2016- 31/1/2017) khả quan hơn nhiều so với những lần xem xét trước đó đã giúp các DN tôm Việt Nam yên tâm đẩy mạnh bán hàng vào thị trường Mỹ.

Bên cạnh đó, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung cũng là một cơ hội cho các DN XK tôm của Việt Nam đẩy mạnh XK vào thị trường này do Mỹ có thể áp thuế 25% đối với tôm NK từ Trung Quốc.

Dự báo XK tôm cả năm 2018 sẽ đạt khoảng gần 3,8 tỷ USD, giảm nhẹ 2% so với năm 2017.