Nỗi lo tôm giống chưa qua kiểm dịch

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ NN&PTNT về kiểm soát chất lượng tôm giống, Tổng cục Thủy sản đã phối hợp với Đoàn liên ngành kiểm tra việc vận chuyển giống thủy sản qua địa bàn tỉnh Bạc Liêu trong 3 đêm (5/3, 6/3 và ngày 8/3/2018). Đoàn kiểm tra liên ngành chia thành 2 tổ: Tổ thứ nhất kiểm tra trên tuyến Quốc lộ 1A, Quốc lộ Nam Sông Hậu; Tổ thứ hai kiểm tra trên tuyến Quản lộ Phụng Hiệp. Theo đó đã tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính đối với 10 phương tiện về hành vi vận chuyển giống thủy sản chưa thực hiện kiểm dịch với số tiền hơn 70 triệu đồng. Buộc kiểm dịch lại đối với hơn 20 triệu giống tôm sú và tôm thẻ chân trắng (TTCT).

Cụ thể qua 3 đêm, Đoàn đã tiến hành kiểm tra 36 phương tiên chuyên dụng vận chuyển tôm giống với số lượng khoảng 95 triệu post tôm sú và TTCT. Qua đó, phát hiện 10 phương tiện chở gần 27,5 triệu post tôm sú và TTCT chưa thực hiện kiểm dịch trước khi vận chuyển. Trong số đó có nhiều cơ sở sản xuất tôm giống có nhãn mác nhưng không thực hiện việc kiểm dịch. Tại thời điểm kiểm tra, các tài xế không xuất trình được các giấy tờ có liên quan đến số tôm giống nói trên. Một số tài xế còn cố tình trả lời quanh co nhằm gây khó khăn cho Đoàn kiểm tra.

Đáng chú ý, vì các cơ sở sản xuất tôm giống phát hiện có Đoàn kiểm tra liên ngành nên số lượng xe vận chuyển tôm giống qua tỉnh Bạc Liêu giảm đáng kể. Trước tình hình trên, Đoàn kiểm tra đã tiến hành đưa xe về trạm kiểm dịch cố định để tiến hành kiểm dịch bắt buộc, đồng thời lập biên bản vi phạm hành chính để xử lý theo quy định.

Thắt chặt kiểm tra

Theo Đoàn kiểm tra, có hai hình thức vận chuyển tôm giống gồm: Doanh nghiệp sản xuất tự vận chuyển; Các cơ sở sản xuất thuê phương tiện vận chuyển. Với hình thức thuê phương tiện vận chuyển thì trên một phương tiện có thể vận chuyển nhiều lô tôm cho nhiều cơ sở sản xuất giống khác nhau. Phương tiện vận chuyển tôm giống vào tiêu thụ tại tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau chủ yếu có biển kiểm soát tại Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận. Các phương tiện vận chuyển tôm giống đúng số lô nhưng phương tiện vận chuyển không đúng theo đăng ký trong Giấy kiểm dịch và sử dụng giấy kiểm dịch photo. Một phương tiện vận chuyển nhiều lô tôm giống với số lượng lớn không nhãn mác, xuất xứ, không kiểm dịch chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính một hành vi, sau đó được kiểm tra ngoại quan (bệnh phát sáng) rồi tiếp tục vận chuyển xuống vùng nuôi là không có tính răn đe đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Theo đó, Đoàn kiểm tra kiến nghị: Tổ chức kiểm tra và công khai các cơ sở sản xuất giống vi phạm trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thủy sản cũng như một số cơ quan thông tin đại chúng khác; Kiến nghị Bộ đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 90/2017/NĐ-CP ngày 31/7/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y bổ sung hình thức xử phạt bổ sung là tiêu hủy đối với hành vi vận chuyển giống thủy sản không có giấy kiểm dịch, không có nguồn gốc, không nhãn mác.

Vào thời điểm này, tại nhiều tỉnh như Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang… người dân đang bước vào vụ sản xuất tôm mới, do đó nhu cầu sử dụng con giống tăng cao. Chính vì thế, đây là khoảng thời gian các xe tải thường ồ ạt chở tôm giống chưa qua kiểm dịch để giao cho các “đầu nậu” tại Bạc Liêu hoặc Cà Mau, sau đó bán cho người nuôi tôm. Tổng cục Thủy sản đang tích cực phối hợp với các ngành chức năng cùng địa phương quyết liệt trong công tác kiểm tra, xử lý hoạt động vận chuyển, kinh doanh tôm giống trái phép. Con giống quyết định rất lớn đến thành công hay thất bại của người nuôi. Để giúp người nuôi giảm tối đa thiệt hại từ việc mua tôm giống kém chất lượng, thiết nghĩ cần có những chế tài đủ mạnh để nhanh chóng chấm dứt tình trạng này.