Lận đận “thân” tôm

Với chính sách bảo hộ sản phẩm nội địa, từ tháng 1/2004, DOC đã bắt đầu điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm tôm nước ấm đông lạnh của Việt Nam. Đến nay, qua 8 lần POR, số phận con tôm Việt liên tiếp bị trồi sụt. Có những thời điểm mức thuế suất Mỹ áp cho tôm Việt Nam cao ngất ngưởng khiến nhiều doanh nghiệp “toát mồ hôi”.

Kết quả, phần thắng trong vụ kiện nghiêng về phía Việt Nam. Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm sau đó đã được hưởng các mức thuế hợp lý hơn. Có thời điểm, DOC buộc phải tuyên bố các doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá và đưa ra mức thuế 0% đối với các doanh nghiệp bị đơn bắt buộc và bị đơn tự nguyện.

Trước tình thế bị áp thuế phi lý này, một lần nữa các doanh nghiệp Việt Nam lại thống nhất phản kháng quyết định của DOC và đệ đơn lên WTO. Việc theo đuổi vụ kiện biết rõ sẽ rất gian nan, tốn kém, nhưng các doanh nghiệp đã nhất quyết kiên trì, bởi nó liên quan sự sống còn của con tôm Việt khi tham gia sân chơi WTO.

 Vẫn còn kỳ vọng?

Tuy nhiên, trong diễn biến mới, vào 17/11/2014, WTO đã công bố các phán quyết cuối cùng của Ban hội thẩm (Panel) đối với các khiếu kiện của Việt Nam liên quan việc Mỹ áp thuế chống phá giá lên mặt hàng tôm nước ấm đông lạnh của Việt Nam.Trong phán quyết mới đây, ủy ban của WTO xác định Mỹ đã vi phạm nghĩa vụ thành viên WTO trong việc áp dụng biện pháp “zeroing” (quy về 0) khi tính biên độ phá giá đối với các nhà sản xuất, xuất khẩu tôm của Việt Nam, trong việc áp mức thuế toàn quốc ở mức cao, và trong việc bác bỏ một cách không thỏa đáng một số yêu cầu của các nhà sản xuất, xuất khẩu Việt Nam; theo đó muốn phía Mỹ rút lại các biện pháp tính thuế sai.

Tuy nhiên, có lẽ các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn chưa thể lạc quan với các quyết định tưởng như có lợi này. Bởi, khi tham gia sân chơi toàn cầu, thủy sản Việt Nam nói chung, mặt hàng tôm nói riêng, buộc phải chấp nhận luật chơi và sự cạnh tranh gay gắt từ quốc gia khác. Việc các nước nhập khẩu đưa ra hàng loạt  biện pháp phòng vệ đối với hàng hóa của mình cũng là điều dễ hiểu, và Việt Nam cũng phải chấp nhận như một hình thức rủi ro trong thương mại.

Điều quan là phải đa dạng hóa cả sản phẩm lẫn thị trường, tránh phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường.  Bên cạnh đó, tăng cường chất lượng sản phẩm xuất khẩu và có cơ chế dự báo theo dõi thường xuyên sản xuất ở nội địa, nhằm phát hiện kịp thời những nguy cơ bị kiện, là một trong những biện pháp phòng tránh tốt nhất.


 

Theo Thủy sản Việt Nam