Cà Mau: Vụ tôm đầy khó khăn

Khó khăn chồng chất

Họ đứng ngồi không yên vì từ đầu năm đến nay, mỗi lần thả tôm xuống thì chẳng bao lâu sau là phải thả thêm lần khác do tôm cứ... rủ nhau chết sạch. Bà Lê Thị Mấy, ấp Kinh 18, xã Tân Bằng, huyện Thới Bình, than: “Lúa năm nay trồng xong đến thu hoạch thì chỉ gặt được có vài bao, phần lớn là lúa lép. Tôm tép thả nhiêu chết nhiêu, riết rồi không còn tiền, phải vay mượn tiền mua tôm giống thả tiếp, hy vọng gỡ gạc vốn nhưng đến giờ coi như mất sạch”.

Là người nuôi tôm, trồng lúa lâu năm, bà Lê Thị Mấy cho biết nguyên nhân tôm chết là do độ mặn quá cao, nước thì không thể chủ động được nên dịch bệnh cứ phát sinh. Bà Mây nói: “Ngân hàng vào đòi nợ hoài nhưng lấy tiền đâu mà trả. Chỉ mong Nhà nước hỗ trợ, chứ thật tình gia đình cũng hết cách”.

Người nuôi tôm ở các địa phương khác khó khăn một nhưng có lẽ dân ở các xã miệt Biển Bạch, Tân Bằng của huyện Thới Bình thì cái khó ấy còn tăng gấp mấy lần. Ông Nguyễn Văn Hùng, ấp Thanh Tùng, xã Biển Bạch, nói: “Không ở đâu khổ bằng dân ở ấp này. Nước sinh hoạt không có, phải bỏ tiền ra đổi nước sạch giá cao, thêm vụ tôm chết nữa, cuộc sống càng khốn khó vô cùng. Năm nay thả tôm 2 lần rồi, lần nào cũng chết hết!”.

Bà Triệu Mỹ Hoà, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Bằng, cho biết: “Tình hình sản xuất của bà con gặp khó ngay từ đầu vụ. Năm trước bà con chủ động được nước nên thả giống đạt hơn. Năm nay, dân không chủ động nguồn nước, độ mặn cao nên thả tôm không hiệu quả”. Cũng theo bà Hoà, chắc chắn năm nay nuôi tôm không hiệu quả so với năm trước. Thường lệ đến thời điểm này là đánh giá được sản lượng của cả năm, bởi chỉ còn vài tháng nữa là vụ tôm sẽ kết thúc và chuyển sang vụ lúa.

Tôm nuôi chết tiếp tục tăng

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, tính đến ngày 15/3, diện tích nuôi tôm công nghiệp bị bệnh 113,76 ha, trong đó bệnh đốm trắng 11,94 ha; hoại tử gan tuỵ 84,65 ha và các bệnh khác 17,17 ha. Ngành chức năng đã xử lý 22,06 tấn chlorine trên 58,28 ha. Riêng tôm nuôi quảng canh có 3.372,52 ha tôm bị bệnh, mức độ thiệt hại khoảng 30-70% năng suất tôm nuôi, chủ yếu xảy ra ở các huyện: Cái Nước, Đầm Dơi, Thới Bình...

Phó Bí thư Huyện uỷ Thới Bình Lê Bình Nguyên cho biết, nguyên nhân được đánh giá là do mùa khô đến sớm, kết hợp với nắng nóng làm độ mặn tăng cao (độ mặn từ 34-38%o), vượt ngưỡng thích nghi của các loài thuỷ sản. Bên cạnh đó, mực nước trong vuông tôm không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật do bờ vuông thấp, nhỏ, nguồn nước ngoài kinh rạch cũng cạn kiệt, chất lượng nước không đảm bảo yêu cầu.

Theo ông Nguyên, giải pháp trước mắt, huyện Thới Bình áp dụng trong điều kiện hiện nay là tiếp tục quán triệt, triển khai tốt các văn bản chỉ đạo về công tác phòng, chống hạn, xâm nhập mặn của Trung ương và của tỉnh với tình hình thực tế của địa phương. Bên cạnh đó, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thường xuyên cập nhật tình hình, xây dựng và điều chỉnh kế hoạch sản xuất, chủ động việc điều chỉnh lịch thời vụ và bố trí cây trồng, vật nuôi phù hợp để thích ứng với điều kiện hạn hán, xâm nhập mặn.

Môi trường nuôi ngày càng ô nhiễm, dịch bệnh trên tôm nuôi còn xảy ra nhưng chưa có giải pháp khắc phục triệt để. Bên cạnh đó, một số hộ nuôi tôm chưa tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật và lịch thời vụ của ngành chuyên môn khuyến cáo. Chất lượng giống và vật tư đầu vào tuy có kiểm soát nhưng chưa chặt chẽ, còn tình trạng con giống trôi nổi, thuốc không rõ nguồn gốc được bán tràn lan.

Để khắc phục tình trạng trên, Phòng NN&PTNT huyện Phú Tân phối hợp với cơ quan chuyên môn cấp tỉnh tăng cường công tác tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho người nuôi. Tiếp tục phân công nhân viên kỹ thuật trực tiếp xuống hộ dân, tổ hợp tác để tư vấn hỗ trợ nông dân trong quá trình sản xuất. Kiểm soát chặt chẽ chất lượng tôm giống, vật tư đầu vào. Bên cạnh đó cũng điều chỉnh lịch thời vụ, đồng thời khuyến cáo người nuôi tuân thủ đúng theo lịch thời vụ và quy trình kỹ thuật, không nên thả giống khi nhiệt độ và độ mặn quá cao.

Phó Giám đốc sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Nguyễn Văn Tranh: “Cần hỗ trợ kịp thời đến người dân nhưng phải đảm bảo công bằng, hiệu quả”

Ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn đối với Cà Mau không giống các tỉnh khác ở ĐBSCL. Hệ thống mặn - ngọt của tỉnh rõ ràng, vùng ngọt đã có hệ thống bờ bao, khó khăn ở đây là do nguồn mưa ít, mùa mưa kết thúc sớm, lượng nước ngọt dự trữ không đủ để phục vụ sản xuất. Hơn nữa, vùng mặn thì mực nước xuống thấp, độ mặn lên cao, nhiệt độ tăng cao dẫn đến điều kiện môi trường sinh thái bị ảnh hưởng.

Trước tình hình trên, thực hiện phương án ứng phó với El Nino, xâm nhập mặn, sở đã có chỉ đạo cụ thể. Về lĩnh vực nông nghiệp, sở có kế hoạch sản xuất, trồng trọt thích ứng với điều kiện ảnh hưởng của El Nino, đã triển khai rồi. Riêng lĩnh vực thuỷ sản, mặc dù có ảnh hưởng nhưng chưa gay gắt. Tuy nhiên, sở cũng chỉ đạo các địa phương rà soát, đánh giá lại ảnh hưởng của nuôi trồng thuỷ sản để có giải pháp chỉ đạo. Cụ thể, sau rà soát, đánh giá tình hình của các địa phương, chúng tôi sẽ có hướng dẫn lịch thời vụ và triển khai trong vài ngày tới để các địa phương căn cứ thực hiện tuỳ theo điều kiện của địa phương mình. Còn liên quan đến thiệt hại để hỗ trợ như thế nào, tỉnh rất quan tâm, chúng tôi thấy đây là vấn đề khó do yêu cầu phải làm sao cho nhanh để hỗ trợ kịp thời đến người dân nhưng phải đảm bảo công bằng, hiệu quả. Vấn đề này chúng tôi đang tích cực phối hợp với các ngành chức năng có liên quan khác để lập kế hoạch, lên phương án thực hiện...

Ông Đoàn Văn Chính, Phó phòng NN&PTNT huyện Cái nước: "Người dân nên tuân thủ tuyệt đối lịch thời vụ"

Tình hình thời tiết năm nay bất lợi ảnh hưởng đến năng suất tôm nuôi trên địa bàn huyện. Số giờ nắng trong ngày kéo dài (từ 9-10 tiếng), mực nước trong vuông tôm không đảm bảo, nhiệt độ và độ mặn tăng cao dẫn đến tôm nuôi không lột vỏ được, chậm lớn nên thời gian thu hoạch lâu hơn. Đây cũng là nguyên nhân tăng nguy cơ dịch bệnh trên tôm nuôi.

Để giảm bớt rủi ro trong vụ tôm năm nay, chúng tôi khuyến cáo người dân nên tuân thủ tuyệt đối lịch thời vụ. Tuy nhiên, khi độ mặn cao hơn 30%o, người dân không nên thả nuôi mà chờ độ mặn giảm, điều kiện thời tiết phù hợp mới xuống giống. Riêng ngành chức năng, ngoài việc phối hợp thông tin tuyên truyền về lịch thời vụ trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng tôi cũng cử cán bộ chuyên môn trực tiếp xuống địa bàn để nắm tình hình, hỗ trợ bà con kịp thời.

Riêng về hệ thống thuỷ lợi phục vụ sản xuất, năm nay huyện Cái Nước được tỉnh đầu tư 6 công trình, huyện đầu tư 15 công trình. Phòng NN&PTNT đã và đang triển khai thực hiện với tinh thần rà soát lại để ưu tiên triển khai trước những công trình bức xúc nhất.

Về lâu dài, chúng tôi chú trọng đến đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chọn đối tượng cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện của địa bàn, thích ứng với tình trạng biến đổi khí hậu. Trong đó, khuyến khích phát triển mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến, bởi qua thực tế triển khai thì mô hình này phát huy hiệu quả. Mô hình này không đòi hỏi kỹ thuật quá cao như nuôi tôm công nghiệp, người nuôi cũng thường xuyên được tập huấn và đã có thể tiếp cận được.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng kiến nghị các ngành chức năng cần có thông tin thường xuyên, cập nhật kịp thời các báo cáo về quan trắc môi trường. Đây là yếu tố quan trọng mà thông qua đó ngành chức năng của địa phương có hướng chỉ đạo kịp thời, phù hợp phục vụ sản xuất.

Ông Nguyễn Chi Lăng, văn phòng thống kê UBND xã Tân Hưng, huyện Cái nước: Sát cánh cùng nông dân

Tình hình sản xuất năm nay với các loại hình lúa - tôm, tôm nuôi quảng canh cải tiến tương đối ổn định, sản lượng đạt khoảng 1.000 tấn. Tuy nhiên, do thời tiết năm nay bất lợi nên diện tích tôm nuôi công nghiệp của người dân chỉ xuống giống được khoảng 1/3 trong tổng số 220 ha diện tích tôm công nghiệp của xã. Trong đó, nhiều hộ nuôi tôm công nghiệp bị thiệt hại nên thiếu vốn hoặc không còn vốn để thả nuôi. Hiện xã đang cho điều tra, rà soát từng hộ xem khó khăn ở mặt nào để có hướng chỉ đạo trên tinh thần nghị quyết đề ra về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của xã. Xã cũng tập trung phát triển mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến cũng như phối hợp với các ngành chức năng, Phòng NN&PTNT của huyện tập huấn kỹ thuật cho bà con để có thể áp dụng phục vụ sản xuất hiệu quả hơn.

Ông Nguyễn Văn Đô và ông Lê Văn Minh, ấp Tân Bửu, xã Tân Hưng, huyện Cái Nước: "Nhờ áp dụng kỹ thuật nên vụ nuôi thành công"

Ông Nguyễn Văn Đô cho biết: "Tôi nuôi tôm quảng canh cải tiến từ năm 2002, gần đây kết hợp mô hình lúa - tôm. Vừa qua, vụ lúa thất bại hoàn toàn nhưng tôm thì thu hoạch tốt. Nhờ được tham gia nhiều lớp tập huấn nên vụ vừa rồi tôi phơi vuông và xử lý vôi hơn một tháng cho đất khô rồi mới lấy nước vào, nhờ thế mà vụ tôm vừa rồi đạt khá tốt, không bị thiệt hại".

Ông Lê Văn Minh cho biết: “Vụ vừa rồi, mặc dù thời tiết không thuận lợi, nhưng nhờ trước đó áp dụng kỹ thuật phơi vuông trước khi nuôi nên đã hạn chế được dịch bệnh. Vụ rồi 1 ha tôm nuôi quảng canh cải tiến của tôi cũng thu được trên 30 triệu đồng”.

Khánh Duy lược ghi